Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Dini İlimler ve İlahiyat eğitiminin bir parçasını oluşturmaktadır. Din Felsefesi, Dinler Tarihi, Din Eğitimi, Din Sosyolojisi, Din Psikolojisi, İslam Felsefesi, Mantık ve İslam Ahlakı çalışma alanlarını içeren bu anabilim dalı, dinin hitap ettiği insanın ve onun sosyal hayatının farklı yönlerinin din merkezli olarak ele alındığı bir çalışma alanını oluşturmaktadır. Bu nedenle dinin anlaşılması, açıklanması, farklı yönleri ile tanınması yanı sıra diğer inanç biçimleri ile karşılaştırılmasının yapılarak insan ve toplum hayatıyla ilgili bilimlerin daha geniş bir zemine oturtulması açısından önem taşımaktadır.
Bu program ile Felsefe ve Din Bilimlerinin bilimsel bir araştırma alanı olarak ele alınmasına ve dinin birey, toplum, kültür ve tarihle karşılıklı ilişkileri üzerinde bilimsel bir perspektifle araştırma yapılmasına imkân verilmiş olacaktır. Çünkü ilahiyat fakültelerinin bilimsel bir yapı kazanarak nesnel ve evrensel üniversite yapısı içinde temsil edilmeleri hususunda Felsefe ve Din Bilimleri mühim bir role sahiptir. Felsefe ve Din Bilimleri doktora programıyla gerek tarihsel ve aktüel, gerekse kuramsal ve uygulamalı bilimsel araştırmalar yapılması, böylece özelde Üniversitemizde, genelde ise ülkemizde bilimsel çalışmaların artmasına katkı sağlanması istenmektedir. Felsefe ve Din Bilimleri alanı bakir çalışma konuları ile araştırmacıları beklemektedir. Modernite, sekülerizm, sanayileşme, şehirleşme, küreselleşme, çoğulculuk vb. süreçler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de etkisini hissettirmiş, din alanı da bu etkinin dışında kalmamıştır. Değişmeyen tek şeyin değişim olduğu bir dünyada felsefe ve din bilimleri alanında farklı yöntem ve bakış açılarından hareketle farklı çalışmaların yapılması hem din olgusunun sağlıklı bir biçimde anlaşılmasına hizmet edecektir, hem de akademik zenginliği artıracaktır. Bu kapsamda Din Psikolojisi, Din Sosyolojisi, Dinler Tarihi, Din Eğitimi ve Felsefe Tarihi alanlarında yapılacak olan kuramsal ve uygulamalı çalışmalarla hem Türk kültürüne, İslam kültürüne ve evrensel kültüre hem de yerel ve evrensel ölçekte akademik bilgi birikimine katkı sağlanacak, böylece din ile birey, toplum, kültür, eğitim, siyaset, ekonomi, sanat arasındaki karşılıklı ilişkilerde problem olarak ön plana çıkan sorunların çözümüne zemin hazırlanacaktır.
Gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında/Avrupa’da din bilimleri alanında ortak programlar geliştirmek, AB çerçevesinde ortak programlar ve akademik faaliyetlere katılabilmek için Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı’nda lisansüstü programa ihtiyaç duyulmaktadır. Zira Din Psikolojisi, Din Sosyolojisi, Din Eğitimi, Dinler Tarihi ve Felsefe Tarihi Avrupa bilim geleneğiyle yakından ilişkili alanlardır. Dolayısıyla söz konusu bilim dallarını kapsayan Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı doktora programı Avrupa ve Amerika üniversiteleriyle ilişkileri artırmaya, öğrenci ve öğretim üyesi değişimi programlarını gerçekleştirmeye zemin hazırlayacaktır.
Halen dünyada yaşananlar birtakım olaylar, dinin insan ve toplum hayatına olumlu katkılarının olduğunu, bu katkının da din konusunda bilimsel ölçütlere uygun, objektif ve nitelikli çalışmaların yapılabilmesine ve bunların sonuçlarının dikkate alınmasına bağlı olduğunu ortaya koymaktadır. Dünya barışının sağlanmasına katkı sağlayacak en önemli unsur “din”dir. Bunun başarılması din olgusunun doğru anlaşılması ve doğru anlatılmasına bağlıdır. Bunun için de dini doğru anlayan ve doğru anlatabilen insanların yetiştirilmesi gerekir. Ülkemizin de katkıda bulunduğu “Medeniyetler İttifakı’nın gerçekleşebilmesinde din adamlarının önemli katkıları olacaktır. Bu alanda2 doktora programının açılmasının temel nedeni dinin insan ve toplum ilişkilerinin derinlemesine ele alınarak ilahiyat eğitimine lisansüstü derecede katkı sağlayacak çalışmaların yapılmasına imkân sağlamaktır.
İlahiyat Fakültesi mezunlarının istihdam alanlarının, öncelikle Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olarak yürütülen din hizmetleri ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı orta dereceli öğretim kurumlarındaki Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersleri ve İmam-Hatip Liselerindeki meslek dersleri öğretmenliği alanları olduğu bilinmektedir. Ayrıca İlahiyat Fakülteleri, öncelikle kendi bünyelerinde istihdam edilecek akademik personelin yetiştiği temel kaynak konumundadır. Ülkemiz nüfusunun giderek artması, paralel olarak bu alanlarda istihdam edilecek nitelikli personele duyulan ihtiyacı da artırmaktadır. Bu kapsamda Kur’an kursu, cami, okul ve derslik sayılarındaki artışlar bu kurumlardaki görevlilere duyulan ihtiyacın da artmasına neden olmaktadır.
Felsefe ve Din Bilimleri Doktora Programı ile bu alanlarda görev yapan görevlilerin daha nitelikli hale gelebilmesi ve özellikle hem öğretmenlerin hem de din görevlilerinin akademik çalışmaya teşvik edilmesine, böylece kendilerini yenilemelerine din gibi hassas bir alanda bilimsel düşünme yeteneğinin kazanılmasına hizmet edecektir.
Doktora programına başvurularda Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim
Yönetmeliğine uygun olarak İlahiyat Fakültesi, İslami İlimler Fakültesi ve diğer sosyal bilimler alanlarında lisans derecesine sahip öğrenciler kabul edilecektir. Aranan şartlar arasında başlıcaları aşağıda sıralanmıştır:
a) Yüksek Lisans mezuniyet notunun en az 75 olması.
b) ALES’ten Sözel puan türünden en az 70 puan almış olmak.
c) Merkezi sınavların birinde herhangi bir yabancı dilden en az 55 puan almış olmak veya Üniversitelerarası Kurul tarafından kabul edilen bir yabancı dil sınavı, uluslararası geçerliliği olan dil sınavı veya Üniversitemiz tarafından yapılan yabancı dil sınavından bunun eşdeğeri bir not almış olmak.
d) Yapılan başvurular arasından mülakat/yazılı sınava çağırılacakların belirlenmesinde ALES puanının
%50’si, Yüksek lisans not ortalamasının %50’si dikkate alınarak bunların toplanmasıyla elde edilen puanlara göre en yüksekten en düşüğe doğru sıralama yapılarak sıralama yapılır. Kontenjanın 5 katı kadar aday mülakat/yazılı sınava çağrılır.
e) Mülakat/yazılı sınava giren adayların, ALES puanının %50’si, Yüksek lisans not ortalamasının %20’si, mülakat/yazılı notunun %30’u hesaplanarak adaylar tespit edilir. Kontenjan sayısı kadar da yedek belirlenir.
Programlarımızda alınması gerekli kredi miktarı, ASBÜ Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği bağlamında doktora programı, tezli yüksek lisans derecesi ile kabul edilmiş öğrenciler için toplam yirmi bir krediden ve bir eğitim-öğretim dönemi 60 AKTS’den az olmamak koşuluyla en az yedi ders, seminer, yeterlik sınavı, tez önerisi ve tez çalışması olmak üzere en az 240 AKTS kredisinden oluşur.
Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Doktora Programına İlahiyat alanı dışından başvuranların kabul
edilebilmeleri için İlahiyat alanındaki temel dersleri içeren Bilimsel Hazırlık Programı uygulanacaktır. Bu programda Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı Programından da yararlanılacaktır.
Hükümet Meydanı No: 2 06030 Ulus, Altındağ, ANKARA
Tel: +90 312 596 46 31 - 596 47 41
E-Mail: hbae@asbu.edu.tr